Yeni bir araştırmaya göre, insanlar 5 bin yıl önce, yani önceden düşünülenden bin yıl daha erken, Avrupa’da büyük ölçekli savaşlara katılmışlardı.
300’den fazla iskelet kalıntısının analizi, Avrupa’daki savaşın en erken döneminde düzinelerce kişinin ölmüş olabileceğini gösteriyor.
Çalışma, büyük ölçekli savaşlara ilişkin ilk kanıtları 1000 yıldan daha uzun bir süre öncesine dayandırıyor ve çatışma dönemlerinin aylarca sürdüğünü gösteriyor.
Savaşçılar kanlı çatışmalar sırasında yay ve oklar, baltalar ve bıçaklar kullandılar; birçok kafa yaralanması da mevcuttu.
Önceki araştırmalar, Geç Neolitik olarak bilinen bu dönemdeki çatışmaların, birkaç günden fazla sürmeyen kısa baskınlardan oluştuğunu ve 20-30 kişilik küçük grupları kapsadığını ileri sürmüştü.
Bu nedenle varsayım, ilk toplumların daha uzun ve daha büyük ölçekli çatışmaları destekleyecek lojistik yeteneklere sahip olmadığı yönündeydi.
338 kişinin kalıntıları incelendi
Araştırmak için Oxford Üniversitesi’nden bilim insanlarının yer aldığı bir ekip, kuzey İspanya’daki 5 bin yıl öncesine ait tek bir toplu mezar alanından 338 kişinin kalıntılarını inceledi.
Bireylerin yaklaşık dörtte birinde iskelet yaralanmaları olduğu ve 107 kafa yaralanmasının tespit edildiği açıklandı.
Kafa yaralanmalarının çoğunun baltalar, tahta sopalar, sapanlar veya fırlatılan taşlardan kaynaklanmış olabilecek künt kuvvet travmasına atfedilebileceği belirtiliyor.
Araştırmacılar, ayrıca yaralanmaların çoğunluğunun ergen veya yetişkin erkeklerde meydana geldiğini buldu; bu oran kadınlara göre çok daha yüksek.
Bulgular, mezarlıktaki kişilerin çoğunun şiddete maruz kaldığını ve çatışma sonucu ölmüş olabileceğini gösteriyor.
Nispeten yüksek oranda iyileşen yaralanmalar da çatışmanın birkaç ay boyunca devam ettiğini gösteriyor. Aynı bölgede yaklaşık 50 çakmaktaşı ok ucu, 64 bıçak ve iki cilalı taş balta keşfedildi.
Scientific Reports dergisine konuşan araştırma ekibi, konuyla ilgili şunları söyledi:
Öldürülen ve gömülen kişilerin, yerleşim yerlerinin saldırıya uğradığı veya bölgelerinin veya kaynaklarının basıldığı bir senaryoda, esas olarak savunucular olmaları muhtemeldir.
Öldürülen birçok kişinin gömüldüğüne dair kanıtlar; ilk olarak, karşılaşma yerlerinin bölgeden çok uzakta olmadığını ve ikinci olarak, bu tür bir savunmanın esasen başarılı olduğunu veya en azından bölgede yeterli sayıda insanın bulunduğunu gösteriyor.
Yazarlar, Geç Neolitik dönemde bölgedeki farklı kültürel gruplar arasında çatışmaya yol açan gerginlik olabileceğini düşünüyor.
Araştırmacı Teresa Fernández-Crespo, 5 bin yıl önce hayatın nasıl olduğunu şu sözlerle açıklıyor:
Toplu mezarların bulunduğu Rioja Alavesa bölgesindeki Geç Neolitik popülasyonlar, birkaç yüze kadar kişiden oluşan büyük gruplardı.
Geçimleri, özellikle buğday ve arpa olmak üzere tahıl ekimine ve koyun, keçi, sığır ve domuzdan oluşan hayvancılığa dayanıyordu.
On yıllardır bir müzede saklanan eski bir iskelet topluluğunun incelenmesinin, bizi Neolitik savaşlara ilişkin temel varsayımlara meydan okumaya nasıl ittiğini görmek heyecan vericiydi.